İlave Gümrük Vergisi Uygulaması Yeni Bir Ticaret Politikası Önlemi Oldu
2011 yılında mevzuatımıza ilk kez giren ilave gümrük vergisi, 2015 yılında sıkça kullanılan bir ticaret politikası önlemi haline geldi. İlk başlarda tekstil ürünleri üzerinden tahsil edilen bu vergi, geçtiğimiz yılda küçük ev aletleri, mobilya , Bazı adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları ile bunlara ait aksam ve parçaları, Bazı aydınlatma cihazları ,Çanta, kılıf ve bazı mahfazalar gibi birçok ürünün ithalatında tahsil edilmeye başlandı. İlave gümrük vergisinin kullanım alanı böylelikle genişlemeye başladı.
2016 yılında da farklı ürün gruplarında söz konusu uygulamanın devam edeceği beklenmektedir.
Ticaret Politikası Önlemlerine Tabi Kumaş ve Mensucat Cinsi Eşyada Menşe Şahadetnamesi İbraz Zorunluluğu getirildi
Gümrükler Genel Müdürlüğünce tüm Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüklerine gönderilen 15.05.2015 tarih ve 7960138 sayılı talimatta, önlemlerin etkisiz kılınmasına yönelik girişimlerin engellenmesini teminen, 54.07 ve 55.13, 55.14, 55.15, 55.16 GTİP altında yer alan eşyaya ilaveten Avrupa Birliği ülkelerinden A.TR dolaşım Belgesi kapsamında gelen ve dampinge karşı vergi, ilave gümrük vergisi ve /veya ek mali yükümlüğe tabi olan 58.10, 61.01, 61.04, 61.05, 61.06 GTİP’inde yer alan kumaş/mensucat cinsi eşyaların da ithalinde menşe şahadetnamesi aranılması hususunda azami dikkat gösterilmesi gerektiği belirtildi.
Vadeli İthal Edilen Birçok Eşyada KKDF % 0 Olarak Belirlendi
Vadeli ithalatlarda (mal mukabili, kabul kredili ve vadeli akreditiflerde) % 6 oranında tahsil edilen Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu, 2015 yılının Nisan ayında yapılan düzenleme ile birçok hammaddede % 0 olarak uygulanmaya başlandı. Bu düzenleme ile sanayicilerin vadeli ithalat yapmasının yolu açılarak ithalat maliyetleri azaltıldı. Ayrıca, sanayici şirketlerin uluslararası piyasada elde ettikleri vade hakkını kullanma yolu açıldı.
İthalat Bedelinin İhracatçı Dışında, Başka Bir Firmaya Ödenmesi Durumunda KKDF Uygulanması Hakkında Görüş Yayınlandı.
İthalat bedelinin ihracatçı dışında, başka bir firmaya ödenmesi durumunda KKDF uygulanacağına ilişkin Gelir İdaresi tarafından 70903105-165.01.03 nolu mukteza yayınlanmıştır.
Anılan görüşte; KKDF kesintisi yapılmadan ithalatın gerçekleşebilmesi için mal bedelinin gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten önce ihracatçının yurt dışı hesabına transfer edildiğinin sözkonusu belgelerden biri ile gümrük idarelerine tevsik edilmesi gerektiği ve ayrıca, ithalat bedelinin ihracatçı tarafından belirtilen başka firma/şahısların hesabına ödenmesinin ihracatçıya transfer olarak değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, Gelir İdaresi ithalat bedellerinin ihracatçı dışında başka bir firmaya yapılmasının KKDF yükümlülüğünü doğuracağına dair görüş bildirmiştir.
Ürün Güvenliği Denetimleri Sıkılaştı
Özellikle 2015 yılının sonlarına doğru çeşitli kamu kurum ve kuruluşu tarafından yapılan denetimler sıkı bir şekilde devam etti. Özellikle Avrupa Birliği’nden A.TR Dolaşım Belgesi ile yapılan ithalatlar üzerinde yapılan denetimler neticesinde birçok ithalatçı şirket denetime tabi tutuldu. Bu denetimlerin sıklaşması özellikle ithalat yapan şirketlerin ithalat maliyetleri arttı. 2016 yılında söz konusu denetimlerin artarak devam etmesi beklenmektedir.
İran ve Malezya İle İmzalanan Ticaret Anlaşmaları Yürürlüğe Girdi
Ülkemiz ile İran arasında imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşması 01.01.2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi. Yapılan anlaşma ile İran ülkemizden ithal ettiği 125 eşya üzerindeki vergileri azaltmıştır. Buna mukabil ülkemizin İran’dan yapılacak 140 eşya üzerindeki vergileri indirmiştir. Özellikle batılı ülkeler ile yapılan olumlu görüşmeler neticesinde İran’a uygulanan yaptırımların azaltılacak olması nedeniyle, tercihli ticaret anlaşmasının 2016 yılında da öneminin artacağı değerlendirilmektedir.
Ülkemiz ile Malezya arasında imzalan serbest ticaret anlaşması 01.08.2015 tarihinde yürürlüğe girdi. Anılan Anlaşma kapsamında yer alan eşyaların ticaretinde gümrük vergisi oranlarında indirim sağlandı. Yapılan düzenleme ile ülkemiz ile Malezya arasındaki ticaretin artması beklenmektedir.
Rusya İle Yaşanan Sorunlardan İhracatçılarımız Olumsuz Etkilendi
Ülkemiz ile Rusya arasında yaşanan sorunlar neticesinde, Rusya’ya ihraç ettiğimiz birçok ürünümüz geri gönderildi. Ayrıca Rus hükümeti tarafından alınan kararlar neticesinde bu ülkeye gönderilen ürünlerimize yasaklama ve kısıtlamalar getirildi. Önemli bir ticaret ortağımız olan Rusya ile yapılan ticarette 2016 yılında daralma olması beklenmektedir.
Rusya’dan Geri Dönen Eşyalara İlişkin İşlemlerin Geri Gelen Eşya Kapsamında ve Öncelikle Yapılmasına İlişkin Yazı Yayımlandı.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünce dağıtımı yapılan yazıyla; Rusya'ya fiili ihracı gerçekleşip herhangi bir nedenle geri dönen eşyanın ihracatçı firmanın talebi doğrultusunda geri gelen eşya kapsamında işlemlerinin öncelikli olarak tamamlanması yönünde gümrük müdürlükleri talimatlandırılmıştı
Menşe İspat Belgeleri ile A.TR Dolaşım Belgelerinin Elektronik Ortamda Kaydedilmesi ve Sorgulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Açıklandı
14.11.2015 tarihli 29532 sayılı Resmi Gazete’de 8 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğ (Uluslararası Anlaşmalar) yayımlanmıştır. Söz konusu Tebliğ ile menşe ispat belgeleri ile A.TR Dolaşım Belgelerinin sonradan kontrolünün kolaylaştırılmasına yönelik olarak elektronik ortamda kaydedilmesi ve sorgulanması hususunda yapılacak işlemlere ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Yurt Dışından Getirilen Kişisel Kullanıma Mahsus Araçlarda İzin Süresi 6 Aydan 2 Yıla Çıkartıldı.
13 Ekim 2015 tarihli ve 29501 sayılı Resmi Gazete’de 2015/8113 sayılı “4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” yayımlandı.Söz konusu Karar ile yurt dışından getirilen kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarında izin süresi 6 aydan 24 aya çıkartıldı.
Buna göre, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen kişisel kullanıma mahsus kara taşıtları 2 yıl süreyle kullanılabilecektir.
BİLGE Sistemi Detaylı Beyan Modülünde Yer Alan "Yurt Dışı Diğer" Alanı Hakkında Düzenleme Yapıldı.
Bilindiği üzere, BİLGE Sistemi detaylı beyan modülü üzerinde genel ve kalem ekranlarında bulunan finansal bilgilerde; “Fatura”, “Navlun”, “Sigorta” ve “Yurt Dışı Diğer” alanları mevcut bulunmaktadır.
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından 12.10.2015 tarihinde yayımlanan 2015/13 sayılı genelge ile BİLGE Sistemi detaylı beyan modülü üzerinde yer alan "Yurt Dışı Diğer" olarak tanımlanan alana girilecek verilerin etkin kullanılabilmesi amacıyla düzenleme yapılmıştır.Buna göre; “Yurt Dışı Diğer” olarak tanımlanan giderlerin:
Komisyon ve Tellaliye,Demuraj Giderleri, Royalti Lisans,Faiz Masrafları ,Diğer alanlarında beyan edilmesi gerekmektedir.
Dahilde İşleme Rejiminde Taahhüt Kapamalarının Elektronik Ortamda Gerçekleştirilebilmesine İlişkin Düzenleme yapıldı.
1 Ekim 2014 tarihli Resmi Gazete'de 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (İhracat: 2014/5) yayımlanmıştı. Söz konusu Tebliğ’de 1 Kasım 2014 tarihinden itibaren tescil edilen beyannamelerin aslı aranmaksızın elektronik ortamda yer alan bilgilerin Dahilde İşleme İzin Belgelerinin (DİİB)taahhüt hesaplarının kapatılmasında kullanılabileceği belirtilmiştir.
Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nün 13.02.2015 tarihli yazısı ile 1 Kasım 2014 tarihinden önce tescil edilen gümrük beyannamelerinin yer aldığı DİİB'lerin taahhüt kapatma işlemlerinde de aynı imkandan yararlanmasına olanak sağlanmıştır.
Yükümlü Kayıt Ve Takip Sistemine Geçildi
Gümrük işlemlerine ilişkin olarak elektronik ortamda beyanda bulunmak isteyen gerçek/tüzel kişilerin ve bu kişiler hesabına gümrük idarelerinde doğrudan veya dolaylı temsil yoluyla işlem yapma yetkisini haiz kişilerin bilgilerinin elektronik ortamda takibi ve kontrolü ile bu bilgilerden risk analizi yapılması, inceleme ve soruşturmalarda yararlanılması amacıyla kullanılan Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemine kayıtların yapılması uygulamasına geçildi.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Alan Şirket Sayısı Beklenenin Altında Kaldı
Onaylanmış Kişi Statü Belgesinin yerine yasal düzenlemesi yapılan Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü uygulamasından istifaden şirket sayısı beklenin altında kaldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın resmi internet sayfasında yer alan veriler ışığında 2015 yılı sonu itibarıyla yirmi adette kaldı. 2016 yılında değişecek Gümrük Kanunu ile bu sayının artması beklenmektedir.
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Uygulamasında Değişiklik Yapıldı
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği uygulamasında birden fazla değişiklik yapılarak, söz konusu uygulamanın alanı daraltıldı. Özellikle gümrük antrepolarına eşya alınması ve stok takibinde önemli rol üstlenen yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin yetkileri azaltılarak, antrepolara eşya alınmasının gümrük memurları gözetiminde olmasına ilişkin düzenleme yapıldı. 2016 yılında yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği mesleğinde yeni düzenlemelerin hayata geçirilmesi beklenmektedir.
Gümrüklerde Tek Pencere Sistemi Uygulaması Genişledi
2014 yılında uygulamaya giren Gümrüklerde Tek Pencere Sistemi uygulaması 2015 yılında da hızla devam etti, bir çok kurum, gümrüklerde belge kontrollerinin elektronik ortamda yapılacağı Tek Pencere Sistemi'ne geçişe entegre oldu.
Sistemin e-başvuru aşamasının hayata geçirilmesi ile birlikte firmaların izin ve belge temin etme sürecinde tek noktaya başvuru yapmaları ve sonuçlarını tek noktadan almaları sağlanacak. Böylece, firmaların kamu kurumları arasında "gel-git" yapmasının ve zaman kayıplarının önüne geçilecek. Ayrıca, firmaların işlem maliyetleri düşecek ve uluslararası rekabet güçleri artacaktır.
Bakanlığın koordinasyonunda yaygınlaştırma çalışmaları devam etmekte olup ilerleyen süreçte bir çok kamu kurum ve kuruluşlarla bu tip veri değişimi yapılabilecektir.