Türkiye
Futbol Federasyonu 5 yıldır her sezon için bir isimlendirme yaparak futbol
oyununu daha ilgi çekici ve spesifik bir lig olmasını sağlıyor. Aynı zamanda futbol
camiasına emeği geçenler için vefa/anma amaçlanmakla birlikte gerek profesyonel
kişiler gerekse seyirciler iz bırakan olayları hafızalarda sezon ismi ile anıyor. Örneğin Milli Takım Cemil USTA Sezonunda
Avrupa Kupası finallerine katılmaya hak kazandı. Süleyman SEBA Sezonunda
Beşiktaş Şampiyon oldu gibi. Bende her sene başında ve sonunda bizim sektörde sezonun
ismi olsa, ne olabilir diye düşünüyorum. 2020 için en büyük adaylardan biri şimdilik
Ahşap Palet Sezonu. İthalatta Kâğıtsız Beyan, BREXIT, GDO beyanları, ihracatta e-faturaya
01.07.2020’de geçiş ve tabi ki çıkması halinde kesinlikle yeni gümrük kanunu.
Ahşap
Ambalaj Malzemelerinin iki önemli noktası var. ISPM-15 Logosu ve Gümrük Beyanı.
Ahşap
Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi İşaretlenmesine Dair Yönetmelik[1] 01.01.2020
tarihinde yürürlüğe girmek üzere Resmi Gazete’de yayımlandı. Yeni Yönetmeliğin
getirdiği değişikler;
·
Isıl
işlem uygulamasından önce de işaretleme yapılabilmesi ile ilgili istisna
getirilmesi,
·
İkinci
el olarak nitelendirilen tedarikçiler ile ihracatçılar için uyması gereken
sorumluluklar belirlenmiş, uymayanlar için idari yaptırım uygulaması hükmü
getirilmiştir,
·
İzlenebilirlik
getirilmiştir,
·
İzin
belgesine esas denetimin tüm aşamaları sade anlaşılabilir ve sistematik olarak
yeniden düzenlenmiş olması,
·
İfşa
konusu (ISPM-15 standardına uygun ahşap üretmeyen izin belgeli işletmeler ile ticaretini
yapan tedarikçiler Tarım ve Orman Bakanlığı internet sitesinden
duyurulacak.)
Isıl
İşlem Uygulaması ve ISPM 15 İşaretlemesi yapılmayacak Ahşap Ambalaj
Malzemeleri;
-
6
mm veya daha az kalınlıktaki ahşaptan yapılan ahşap ambalaj malzemesi,
-
Kontrplak,
yonga levha, yönlendirilmiş lif levha veya kaplama tahta gibi; yapıştırıcı, ısı
veya basınç ya da bunların kombinasyonu ile oluşturulan, tamamen işlenmiş ahşap
ile yapılmış ahşap ambalaj malzemesi,
-
Üretim
esnasında ısıtılan şarap ve alkol fıçısı
-
İşlenmiş
ve/veya zararlılardan ari hale getirilerek üretilmiş; şarap, puro ve diğer malların hediye kutuları,
-
Talaş
ve ahşap yünü,
-
Yük
araçlarına veya konteynerlere kalıcı olarak bağlı ahşap bileşenleri.
Ahşap
Paletler için ISPM 15 işaretlemesi bütün dünya ülkeleri için kullanılan logo
Başak işareti sağında IPPC'[2]dir.
Yeni Logo
Eski Logo
Yönetmeliğe
göre ülkemizden ihraç edilen ürünlerle birlikte kullanılan ahşap ambalaj
malzemelerinin tamamında karşı ülkenin ISPM-15 standardını isteyip istemediğine
bakılmaksızın ISPM-15 standardı aranmaktadır. ISPM-15 standardına uygunluğu özellikle
arayan ülkeler;
ABD,
Arjantin, AB ülkeleri, Avusturalya, Belarus, Bolivya, Brezilya, Cezayir, Çin,
Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, Endonezya, Ermenistan, Fiji, Filipinler, Fransız
Polinezyası, Guatemela, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, Honduras, Hong
Kong, İran, İsrail, İsviçre, Jamaika, Japonya, Kanada, Kazakistan, Kırgızistan,
Kolombiya, Kore, Kosta Rika, Küba, Lübnan, Malezya, Meksika, Mozambik, Nijerya,
Nikaragua, Norveç, Panama, Paraguay, Peru, Rusya, Samoa, Seyşeller, Singapur,
Solmaon Adaları, Sri Lanka, Suriye, Şili, Tayland, Tayvan, Tonga, Türkiye,
Ukrayna, Umman, Ürdün, Venezüella, Vietnam, Wallis ve Futuna, Yeni
Kaledonya.
Ahşap
Ambalaj Malzemesi (paletler) ülkemizde logolu olarak fiyatı 60-75 TL
arasındadır. İhraç eşyasının ambalajında kullanılan paletler genellikle kati
olarak ihraç edilmektedir.
Gümrük
Beyanı ise; Gümrük Kanunun 32/5 fıkrasında
Eşyanın
ambalajlarının;
a)
Alışılagelen ve bilinen maddelerden olmaması veya gereğinden farklı bir şekilde
yapılması,
b) Ait
oldukları eşyanın faturasında kıymetlerinin
ayrı gösterilmesi ve aynı zamanda bağımsız bir ticari eşya niteliğinde
olması,
c) İthalat
vergilerinden kaçınma amacıyla ambalaj olarak getirilmesi,
Hallerinde, bunlar ayrı olarak beyan edilir
ve girdikleri tarife pozisyonlarına göre vergiye tabi tutulur.
Ancak,
yukarıdaki gibi kendi tarifeleri üzerinden vergiye tabi ambalaj maddelerinin
vergi oranı, içindeki eşyanın gümrük vergi oranından düşük veya buna eşit
bulunduğu takdirde, ambalaj maddelerinin gümrük vergisi eşyanın tabi bulunduğu
vergi oranları üzerinden ve eşya ile birlikte hesaplanır.
Tarife
Yorum Kuralı 5/b’de “ (b)yukarıdaki 5(a)
kuralındaki hükümler saklı kalmak şartıyla, içindeki eşya ile birlikte sunulan
ambalaj maddeleri ve ambalaj mahfazaları bu eşyanın ambalajında normal olarak
kullanılan türden ambalaj maddeleri olmaları şartıyla bu eşya ile beraber
sınıflandırılırlar. bununla beraber bu tür ambalaj maddeleri veya ambalaj
mahfazalarının sürekli kullanıma elverişli olduğu açıkça belli olması halinde
bu hüküm uygulanmaz.” Hükmüne amirdir.
Yukarıdaki
bilgiler ışığında İthalatta ahşap paletlerin beyan edilmesinde;
Ürün
Güvenliği ve Denetimi Tebliği: 2020/5 Sayılı Tebliğ’nde: Ek 7’de
44.15 |
Ahşap
büyük ve küçük sandıklar, kafes sandıklar, silindir sandıklar ve benzeri ambalajlar;
ahşap kablo makaraları, ahşap paletler, palet sandıkları ve diğer yük
tablaları; ahşap palet kaldırıcılar (4415.10.10.00.11 “Kontraplak veya
kaplama tahtasından yapılanlar” ile sıkıştırılmış ahşap parçalarından imal
edilmiş ve ısıl işlem görmemiş ahşap paletler hariç) |
4415 GTİP’te sınıflandırılan
ahşap malzemeler Zirai Karantina Kontrolüne Tabi Bitki ve Bitkisel Ürünler
kapsamında yer almaktadır.
Ø
Risk
Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 2016/32 sayılı genelgesinde Tarım ve
Ormancılık Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği Ürün
Güvenliği ve Denetimi:2019/5 Zirai
Karantina Denetimine Tabi Ek 7 deki ürünler 2016/32 sayılı TPS kapsamındadır. Ürün
Güvenliği ve Denetimi 2019/5 sayılı tebliğ’de yer alan 4415 GTİP’li ahşap paletlerin doğrudan gelen boş ambalaj
malzemesi eşyalar olduğu, eşya ile birlikte gelmeyenler için bu Tebliğ
kapsamında belge alınmaması gerektiği kanaatindeyim. Çünkü; İhtisas Tebliğinde
bu ayrım mevcuttur.
Ø
Eşya
ile birlikte gelmeyen sadece ahşap ambalaj malzemesi olarak gelen ahşap
malzemeler için; Tarım ve Orman Bakanlığı Kontrolüne Tabi Belirli Ürünlerin
Girişine Yetkili Gümrük İdareleri ile Resmi Kontrollerini Yapmaya Yetkili İl
Tarım ve Orman Müdürlüklerinin Belirlenmesine Dair Tebliğ’in[3] 3 ncü maddesinin 2 fıkrasında “ 44.01, 44.03, 44.04, 44.06,
44.07, 44.15 ve 44.16 tarife pozisyonlarında yer alan zirai karantina
kontrolüne tabi orman ürünlerinin (eşya
beraberinde gelen ahşap ambalaj malzemeleri hariç) Türkiye Gümrük Bölgesine
girişi ek-2’de yer alan listede belirtilen gümrük idarelerinden
gerçekleştirilir.”
Hükmü uyarınca ihtisas gümrüğü uygulaması ile ithal edilmesi,
Ø
Eşya
ile birlikte gelen ahşap ambalaj malzemesi (paletler dahil); Gümrük Kanunu 32/5
fıkrası ve Tarife Yorum Kuralı 5/b uyarınca faturasında ithalat faturasında
gümrük kıymetine dahil edilmiş olan ahşap ambalaj malzemeleri için faturasında
ISMP-15 işareti olduğunun beyan edilmesi, (WOOD PALLETS WİTH “IPPC” SING)
ifadesinin yeterli kabul edilmesi, (palet
üzerinde işaretin muayene edilmesi)
Ø
Eşya
ile birlikte gelen ahşap ambalaj malzemesi (paletler dahil); İthalat
faturasında kalem olarak yer alması ve fiyat içermesi durumunda gümrük
beyannamesinde kalem olarak beyan edilmesi,
Olarak işlem yapılmasının olası
aksaklıkları önleyeceğini düşünmekteyim.
Ülkemizin
İhracatının olumsuz etkilenmemesi açısından benzer şekilde;
Ø
Yurtdışı
alıcı tarafından faturada kalem olarak istenmesi halinde faturada kalem ve
birim fiyatı olan ahşap ambalaj malzemeleri için beyannamede de kalem olarak
beyan edilmesi, A.TR Dolaşım Belgesi,
Menşe İspat Belgesi, Menşe Beyanlarında dikkate (kg ve eşya olarak) alınarak
belgeye eklenmesi,
Ø Yurtdışı alıcı tarafından özel
olarak faturada kalem olarak istenmemesi halinde ihracat faturası (müşteri
nüshasına) (WOOD PALLETS WİTH “IPPC” SING) ifadesi ya da ihraç ülkesinin
dilinde ISPM-15 işareti (IPPC SING) olduğunun beyan edilmesi,
Ø
Yurtdışında
ahşap ambalajların olumsuz olarak sevk edildiği (gerekli ısıl işlemin yeterli
olmadığı) bilgisi olması halinde satın
alınan fırın veya işletmenin faturalarının saklanması,
Ø
Geri
gelen eşya beyanlarında TR kodlu ve işaretli ahşap paletler için beyanda
bulunulması
Gerekmektedir.
Sonuç
olarak; ihracatçılarımız 01.01.2020 tarihi itibariyle yeni logolu ahşap
paletler (her türlü ahşap ambalaj malzemesi dahil) ile eşyayı ihraç etmelidir.
Yurtdışı alıcı özellikle talep etmediği sürece paletlerin fiyata dahil edilmemesi
ve faturada kalem olarak (birim fiyat/adet) olarak yazılmaması, sadece fatura
adet olarak ve IPPC işareti olduğunu belirten not olması yeterli olacaktır. Ayrıca
http://www.imib.org.tr/tr/ispm-15-uygulamalari-2/ internet
adresinde satın alma işlemine ait doğru fatura örnekleri mevcuttur.
İthalatçılar
ise ahşap paletlerde IPPC logosu olmayan ahşap malzemesini sevkiyatı konusunda
Türkiye’ye girişinde sorunla karşılaşacağını ihracatçı ülkedeki firmalara
bildirmelidir.
01/01/2020
tarihinde yürürlüğe girecek yeni yönetmelik hükümlerine göre izin belgeli
işletmede, ısıl işlem görmüş üzerinde ISPM 15 ve izlenebilirlik işareti olan
ahşap ambalaj malzemesine ait ısıl işlem çıktılarında; ısıl işlem tarihi,
çeşidi, ebadı, miktarı, parti numarası bulunmasının zorunlu olup satış faturası
veya sevk irsaliyelerinde de bu bilgilerin açıklama olarak yazıldığı durumlarda
satışı yapılabileceği ve ihracatçılar tarafından kullanılabileceği, bu
bilgilerden birinin dahi eksik olması durumunda izin belgeli işletmelerce
satışı, tedarikçilerce ticaretinin yapılması, ihracatçılarca da kullanılmasının
yasaklandığı belirtilmekte olup yeni yönetmelik hükümlerine göre aksi uygulama
yapan izin belgeli işlemelere, tedarikçilere ve ihracatçılara 01/01/2020 tarihinden
itibaren değişik miktarlarda yüksek idari para cezaları uygulanacağı
bildirilmektedir.
İhracatçıların;
izin belgeli işletmelerden veya ikinci el olarak tabir edilen tedarikçilerden
ısıl işlem çıktısı olmayan, ısıl işlem çıktısı olup da üzerindeki bilgileri tam
olmayan, ahşap ambalaj malzemesi üzerinde yer alan izlenebilirlik işaretindeki
bilgilerle ısıl işlem çıktıları, fatura veya sevk irsaliyesi üzerindeki
bilgileri uyuşmayan ahşap ambalaj malzemesi satın alınmasının kesinlikle
yasaklandığı, bu şekilde yönetmelik hükümlerine aykırı veya üzerinde hiç ISPM
15 işareti olmayan ahşap ambalaj malzemesi kullanan ihracatçılar hakkında
01/01/2020 tarihinden itibaren yüksek miktarda idari para cezası uygulanacağı
belirtilmektedir.[4]
Ayrıca kullanıcı veya tedarikçilerin yurt dışından Genel Müdürlüğe, ISPM 15
işaretlemesi yapılmış ahşap ambalaj malzemeleri hakkında alınan bildirim
nedeniyle, bildirim yapan ülke yetkili otoritesinden gönderilen resmi belge
üzerinde yapılacak değerlendirme ve kontrol görevlilerince yapılacak denetim
sonucunda; tedarikçi ve kullanıcı için Tutulması
ve Ahşap Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi İşaretlenmesine Dair Yönetmeliğin 15 inci
maddesinde belirtilen esaslardan herhangi birine aykırı işlem yaptığının tespit
edilmesi durumunda on bin TL para cezası uygulanacaktır.
Ayrıca 4415 GTİP’li ahşap ambalaj
malzemelerin (paletlerin) 2020/5- (2019/5)
sayılı Ürün Güvenliği ve Denetim Tebliğ’de; eşya üzerinde gelen ahşap paletler
ve ambalaj malzemeleri için ayrım yapılmadığından, eşya üzerinde gelen ahşap
paletlere de logosu ve yurt dışında düzenlenmiş zirai karantina belgesi olsa
dahi ithalat faturasında ahşap palet yazan veya faturada yazılmasa dahi eşya
ile birlikte gelen IPPC logolu ahşap paletlere 2016/32, 2017/14 ve 2019/3
genelgelere göre TPS alınmaktadır. Oysaki
Tebliğ ile ahşap palet veya ambalaj malzemesinin boş olarak ve ambalaj
malzemesi olarak gelmesi durumunda TPS referans numarası alınması kanaatindeyim.
Eşya ile birlikte gelen paletler (ahşap ambalaj malzemeleri) için IPPC logosu taşıması
durumunda 2016/32, 2017/14 ve 2019/3 sayılı genelgeler ile TPS alınmaması gerektiğini
yukarıda belirttiğim üzere İhtisas Gümrüğü uygulamasına ilişkin Tebliğ uyarınca
düşünmekteyim. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı 27.12.2019 tarihli, 30991 sayılı Mükerrer Resmi Gazete 'de yayınlanan 2020/5 sayılı Tebliğin uygulanmasına yönelik bu duruma açıklık getirmesi, eşya
üzerinde gelen IPPC logolu ahşap paletler için TPS alınıp alınmayacağını yazılı
olarak duyuru yapılmasına ihtiyaç bulunmaktadır. Bu durumlar netlik
kazanırsa 2020 Ahşap Palet Sezonu adayı olmaktan çıkacaktır.
2019
yılı Sezonun adı ise kuşkusuz İHRACATTA KÂĞITSIZ BEYAN. Kâğıtsız Beyan
sezonunun önemli olayları olarak ta; İhracatçı Beyanın kaldırılması Menşe
Beyanları, Güney Kore Menşe Beyanı ve Cezaları, 22 Avroluk Hızlı Kargo
Muafiyetinin (kitap hariç) kaldırılması, İpek Yolundan kesintisiz olarak
demiryolunun ilk kez kullanılmasıdır.
Yeni
Yılınızı Kutlar, Esenlik, Sağlık ve Mutluluklar Dilerim.
Recai HERGÜN