Mouse pad,Kol düğmeleri, İmitasyon takılar ve cep telefonu kılıfları, Saat ve saat kordonları tüketici ürünlerinin ithalatında insan sağlığı, can ve mal güvenliği, çevre ve tüketicinin korunması yönünden yapılacak uygunluk denetimleri GTB-İRİS üzerinden yapılacaktır
Sisteme, E-devlet kapısı üzerinden Gümrük ve Ticaret Bakanlığı hizmetleri kısmından, Bakanlığımızın web sitesinde yer alan ilgili linkten veya aşağıdaki link kullanılarak sisteme girilebilmektedir.
http://pgds.gtb.gov.tr/pgds/iris/irisdashboard Açılış sayfası e-devlet kapısı ile başlamaktadır. E-devlet kapısına birden fazla giriş yöntemi bulunmaktadır. E-devlet şifresi , Mobil İmza , Elektronik İmza
İris Başvurularının yapılabilmesi için öncelikle; Kullanıcı bilgileri kısmından hangi firmaya ait işlem yapılacağı seçilmeli ve e-imzalı olarak onaylanmalıdır.
Bu kısıma ait yetkilendirme işlemlerine “MERKEZİ KAYIT SİCİL SİSTEMİNDE” firmaya ait imzaya yetkili kişi listesinde kaydınız bulunması durumunda sistem tarafından otomatik olarak izin verilmektedir. İzniniz olmaması durumunda bağlı olduğunuz Ticaret Sicil Memurluğunca Ticaret Sicil Sistemine İMZAYA YETKİLİ PERSONELİ olarak kaydınızın işletilmesi gerekmektedir.
Firmanızı seçtikten sonra başvuru işlemlerini kendiniz yapabileceğiniz gibi aynı zamanda üçüncü şahıslara sistem üzerinden yetki verebilmekte veya yetkiyi sonlandırabilmektesiniz. Bununla ilgili tüm işlemler, e-imza kullanılarak, herhangi bir noter masrafı ya da herhangi bir kamu dairesine gidip onaylatma gibi bir hususlar olmadan yapılmaktadır.
Sisteme başvuru, gümrük beyannamesinin tescili öncesinde yapılır .Firmalar, GTB-İRİS üzerinden ithal partisine ilişkin istenilen bilgileri ve ürüne ait görselleri sisteme girerek başvurusunu yapar. Sistem tarafından, Bakanlığımız nezdindeki işlemlerin takip edebilmesi amacıyla ithalatçıya bir başvuru numarası verilir.
KAPSAM DIŞI UYGULAMASI
Kapsam Dışı: GTİP olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca Denetlenen Bazı Tüketici Ürünlerinin İthalat Denetimi Tebliği Ek-1 'de yer alan listede belirtilmekle birlikte, belirtilen kullanım amacını taşımayan ürünü ifade etmek de olup;
İthal edilmek istenen ürünün kullanım amacına yönelik bilgiler ve resimleri kullanıcı tarafından GTB-İRİS’e girilir ve kapsam dışı taahhütnamesi GTB-İRİS’te onaylanır. Yapılan değerlendirme sonucunda söz konusu ürünün kapsam dışı olduğunun tespiti durumunda,söz konusu ürünler için düzenlenen GTB-İRİS Belgesi elektronik ortamda Tek Pencere Sistemine gönderilir.
Ürünün kapsam dışı olmadığının tespiti halinde başvuru olumsuz sonuçlandırılır. Bu durumda kullanıcı kapsam dışı beyanı olmaksızın yeniden başvuru yapar.
Ancak kapsam dışı uygulamasında;özellikle 3926.90.97.90.18 GTİP ler ithalat beyannamelerimizde çok kullanılan genel bir GTİP olup, 2016/25 sayılı tebliğin Ek:1 de GTİP olarak yer almakda, ancak denetime tabi ürün kapsamında olan Mouse Ped ,Cep Telefonu Kılıfı Ve Yalnız Bebekler İçin Emzikler Ve Benzeri Eşya lardan olmayan ve gümrük idaresinde de ilgili memur tarafından da tespiti kolay olmasına rağmen İRİS sisteminden kapsam dışı başvurusu yapılması zorunludur.
Buna benzer tebliğin Ek 1 kapsamında GTİP olarak yer alan ancak tebliğ kapsamında belirtilen ürünlerden olmayan çok sayıda ürün olduğu da dikkate alındığında bu şekildeki bir uygulamanın büyük bir zaman kaybı,gereksiz iş yükü ve en önemlisi ek maliyetlere sebep vereceği,bununda ithalatçı firmalar tarafından sızlanmalara sebep olacağı aşikardır.
Konunun çözümüne yönelik olarak CE,TSE vb. Ürün Güvenliği Denetim tebliğlerinde olduğu gibi sistemden İRİS başvurusu yapılmadan doğrudan ,tebliğ eki ürünlerden olmayan,kapsam dışı olan ürünlerle ilgili bir kapsam dışı numarasının belirlenmesi,beyanımızda bu kapsam dışı numarası beyan ederek işleme girilmesi büyük kolaylık sağlayacağını düşünmekteyiz.
Kapsam dışı uygulaması ile ilgili yaşanacak sıkıntılarla ilgili Firmalar ve Gümrük Müşavirleri Dernekleri de Tüketicinin Korunması Ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğüne ortak bir yazı yazmış olup konunun en kısa sürede çözüme kavuşacağını umut ediyoruz.
DENİZ KOYUNOĞLU -GÜMRÜK MÜŞAVİRİ
KAYNAKLAR
Ürün Güvenliği ve Denetimi 2016/25 Tebliğ
Tüketicinin Korunması Ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü Genelgesi 2016/2
Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürlüğü Genelgesi 2016/40
WEB SİTESİ : http://tuketici.gtb.gov.tr/piyasa-gozetimi-ve-denetimi/gtbiris/gtbiris