1-
Dahilde İşleme Rejimi Hakkında Genel Bilgiler
Dahilde İşleme Rejimi (DİR), Ekonomik etkili gümrük
rejimlerinden birisi olup, ilgili mevzuatı; 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 108
ilâ 122.maddeleri, Gümrük Yönetmeliği’nin 319, 345 ilâ 369.maddeleri, 2005/8391
sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı, 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi
Tebliği, 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar
Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ, çeşitli Genelgeler ve
Tasarruflu yazılarla düzenlenmiştir.
- Dahilde İşleme Rejimi (DİR) en basit tarifi ile:
Hammadde ve ara maddelerin gümrük vergileri ödenmeden ve ticaret politikaları önlemleri
uygulanmadan, vergilerin teminata bağlanarak Türkiye’ye ithali ve bu eşyaların
Türkiye’de üretimde kullanılarak, işlenmiş ürün olarak ihraç edilmesi ve
verilen teminatın geri alınması sistemidir. “Şartlı Muafiyet Sistemi” ve “Geri
Ödeme Sistemi” şeklinde iki uygulama yönteminden oluşmaktadır.
2-
Tanımlar
Şartlı Muafiyet Sistemi: Serbest dolaşımda
olmayan eşyanın, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra
Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve
ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata
bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal
edilebilmesini, eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminatın
iade edilmesi ve eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasını,
Geri Ödeme Sistemi: Serbest dolaşımda
bulunan eşyanın işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra
Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilmesi halinde, bu eşyanın serbest dolaşıma
girişi esnasında tahsil edilmiş olan ithalat vergilerinin, dahilde işleme
rejimi kapsamında geri verilmesini ve eşyanın bu şekilde dahilde işleme
rejiminden yararlanmasını,
Serbest
Dolaşımda Bulunan Eşya: 4458 sayılı Gümrük Kanununun 18.maddesi hükmüne göre
tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilen ve bünyesinde Türkiye Gümrük
Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan ithal edilen girdileri bulundurmayan
veya şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşyadan elde edilen ve tabi
olduğu rejim hükümleri uyarınca özel ekonomik önem taşımadığı tespit edilen
veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan serbest dolaşıma
giriş rejimine tabi tutularak ithal edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesinde
yukarıda belirtilen eşyadan ayrı ayrı veya birlikte elde edilen veya üretilen
eşyayı,
İşleme
Faaliyeti: Eşyanın montajı, kurulması ve diğer eşya ile
birleştirilmesi dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması, işlenmesi,
yenilenmesi, düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi ile
işleme sırasında tamamen veya kısmen tüketilse dahi işlem görmüş ürünün
bünyesinde bulunmayan ancak, bu ürünün üretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran
önceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılmasını,
İşlem Görmüş
Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl veya ikincil işlem görmüş
ürün, başka bir değişle, işleme faaliyetleri
sonucunda elde edilen tüm ürünleri,
Asıl İşlem
Görmüş Ürün: Dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilmesi
amaçlanan ürünü,
İkincil
İşlem Görmüş Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem
görmüş ürün dışındaki ürünü/ürünleri,
İthal
Eşyası: İşlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan
hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile işlem görmüş ürünün bünyesinde
yer almamakla birlikte çalışmasını sağlayan madde (yakıt ve yağ dahil) ya da
hizmetin devamını sağlayan madde (yedek parça, vb.), ambalaj ve işletme
malzemesini,
İşletme Malzemesi: İşleme faaliyetleri sırasında
tamamen veya kısmen tüketilseler dahi, ihracı taahhüt edilen işlem görmüş
ürünün elde edilmesinde kullanılan ancak ürünün bünyesinde yer almayan ve sabit
tesislerin çalışabilir durumda olmasını temin eden (enerji ve yakıt hariç),
yatırım malı makine ve teçhizat niteliğinde olmayan malzemeyi,
Vergi: Eşyanın
ithali ve ihracında tahsili öngörülen vergi, resim, harç, fon ve benzeri-bütün
mali yükleri,
Fire Ve
Zayiat: İthal eşyasından, işleme faaliyetleri esnasında
buharlaşma, sızma, gaz olarak havaya karışma, kuruma veya damıtma şeklinde
yitirilen ve imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıkları,
Döviz
Kullanım Oranı: Dahilde işleme izin
belgesi/dahilde işleme izni kapsamındaki CIF ithal (yurt içi alımlar hariç)
tutarının FOB ihraç tutarına (ikincil işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma
giriş rejimi hükümlerine göre ithalatının yapılması halinde bu ürünün gümrük
kıymeti dahil) olan yüzde oranını,
Önceden İthalat: İşlem
görmüş ürünün ihracından önce bu ürünün elde edilmesinde kullanılacak eşyanın
ithalini,
Önceden
İhracat: İthal eşyasının şartlı muafiyet sisteminde ithal
edilmesinden önce, eşdeğer eşyadan elde edilmiş işlem görmüş ürünün ihraç
edilmesini,
Eşdeğer
Eşya: İşlem görmüş ürünün elde edilmesinde ithal eşyasının yerine kullanılan ve
ithal eşyası ile asgari 8 (sekiz)'li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu,
ticari kalite ve teknik özellikleri itibarıyla aynı kalite ve nitelikleri
taşıyan serbest dolaşımda bulunan eşyayı,
Ticaret
Politikası Önlemleri: İthalat Rejimi Kararının 4 üncü maddesinde belirtilen
mevzuat çerçevesinde alınan önlemleri,
Dahilde
İşleme İzin Belgesi: İhracat ile ihracat sayılan satış ve teslimlerde
gümrük muafiyetli ithalat ve/veya yurt içi alımlara imkan sağlayan Bakanlıkça
(Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nce) düzenlenen belgeyi,
Dahilde
İşleme İzni: İhraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata imkan
sağlayan ve gümrük idarelerince verilen izni,
Belge
Süresi: Dahilde işleme izin belgesi üzerinde kayıtlı bulunan
ve belge kapsamında ithalat ve/veya ihracat işlemlerinin gerçekleştirileceği ve
tüm istisnaların uygulanacağı dönemi,
Belge Süresi
Sonu: Belge süresi bitiminin rastladığı ayın son gününü,
İhracat
Süresi: Dahilde işleme izin belgesinde kayıtlı bulunan ve
belge kapsamında sadece ihracat ile ihracat sayılan satış ve teslim
işlemlerinin gerçekleştirileceği ve tüm istisnaların uygulanacağı dönemi,
İthalat
Süresi: Dahilde işleme izin belgesinde kayıtlı bulunan ve
belge kapsamında sadece ithalat ve/veya yurt içi alım işlemlerinin
gerçekleştirileceği ve tüm istisnaların uygulanacağı dönemi,
Satır Kodu: Dahilde
işleme izin belgesinde yer alan, ithal ve ihraç eşyasını tarif eden ve Dahilde
İşleme Rejimine ilişkin bilgi iletişiminde dikkate alınacak belge numarasını da
içeren kod bilgisini,
Vergi, Resim
Ve Harç İstisnası: İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz
Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında
Karar ve Tebliğ hükümleri uyarınca dahilde işleme izin belgesine uygulanacak
tüm istisnaları,
İfade eder (4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 108.maddesi, Gümrük
Yönetmeliği’nin 349.maddesi, 2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın
3.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 3.maddesi, Dahilde
İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla
Yapılmasına Dair 2007/2 Sayılı Tebliğin 4.maddesi).
“D1” Kodlu
DİİB’ler: Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki Şartlı Muafiyet Sistemi çerçevesinde
(Eşdeğer Eşya Kullanımı dahil) Bakanlığımızca
düzenlenen Belgelerdir. İhracat 2006/12 sayılı Tebliğ’in 5 ve 6 ncı maddelerine istinaden düzenlenmektedir.
“D3” Kodlu
DİİB’ler: Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki İhracat Sayılan Satış ve Teslimlerde gümrük
muafiyeti çerçevesinde Bakanlığımızca düzenlenen Belgelerdir. İhracat 2005/2 sayılı Tebliğ’e istinaden düzenlenmektedir.
“D5” Kodlu
DİİB’ler: Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki Geri Ödeme Sistemi çerçevesinde
Bakanlığımızca düzenlenen Belgelerdir. Halihazırda, İhracat 2006/12 sayılı
Tebliğ’in 11, 12 ve 13 üncü maddelerine istinaden düzenlenmekte olup, fiiliyatta
ve ticari hayatta pek tercih edilmemektedir.
3- Yurt İçi Alımlar
1) Dahilde işleme izin belgesi
kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde
kullanılan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul, değişmemiş eşya ve
ambalaj malzemeleri, bu Tebliğin 5.maddesi hükmüne göre ithal edilebileceği
gibi, yurt içinden de temin edilebilir.
2) Birinci fıkra hükmü çerçevesinde, belge kapsamında Katma Değer Vergisi’nde
tecil-terkin sistemine istinaden eşya alımı ve ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarından alım yapılabilir. Ayrıca, Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü)
belge kapsamında yurt içi alıma ilişkin yeni düzenlemeler yapılabilir.
3) Belge
kapsamında ihraç edilmek üzere yurt içinden temin edilen eşya, bu Tebliğin
uygulanması bakımından (3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve 4760 sayılı
Özel Tüketim Vergisi Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla) ithal eşyası gibi
değerlendirilir.
4) Ancak, belge
kapsamında yurt içinden temin edilen eşya için, bu Tebliğin ikincil işlem
görmüş ürüne ve döviz kullanım oranına ilişkin hükümleri uygulanmaz.
5)
Dahilde işleme izin belgesi kapsamında
yurt içinden temin edilen eşyanın belge süresi içerisinde işlem görmüş ürün
olarak ihracının gerçekleştirilmemesi halinde, bu
Tebliğin 45.maddesinde belirtilen 4458 sayılı Gümrük Kanununun 238.maddesi
hükmü uygulanmaz.
6) Dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki yurt içi alımın, belge süresi
içerisinde gerçekleştirilmesi gerekir. Ancak, işlem görmüş ürünün ihracının
gerçekleştiğinin belgelenmesi kaydıyla, süresi sona erse dahi dahilde işleme
izin belgesi kapsamında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından belge süresinden
sonra da yurt içi alım yapılabilir. Bu alımlara, taahhüt kapatma müracaatının
bu Tebliğin 37.maddesinde belirtilen süreler içerisinde yapılması kaydıyla,
ilgili bölge müdürlüklerince izin verilir. Bu kapsamda yapılan alımlarda
teminat aranmayabilir.
7) Önceden ihracatın
gerçekleştiğinin belgelenmesi kaydıyla, belge kapsamında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından yurt içi alımın
yapılmasına imkân bulunmaması halinde, ilgili bölge müdürlüğünün uygun
görüşünün olması kaydıyla Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü), bu durumun
tespitinden itibaren belgeye azami 6 (altı) ay ek süre verilmek suretiyle
ithalat yapılmasına izin verilebilir.
8) Belge kapsamında katma değer vergisinde tecil-terkin sistemi
çerçevesindeki alımlar, bu Tebliğ ile KDV Genel Uygulama Tebliği hükümlerine
istinaden yapılır. Bu kapsamda, katma
değer vergisinde tecil-terkin sistemine istinaden yurt içinden eşya alımından
önce eşdeğer eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünün ihracı halinde, buna
tekabül eden eşya belge süresi sonuna kadar katma değer vergisinde tecil-terkin
sistemi çerçevesinde yurt içinden temin edilebilir (2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın
5.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 7.maddesi).
Ancak, belge
kapsamında yurt içinden temin edilen eşya için, bu Tebliğin ikincil işlem
görmüş ürüne ve döviz kullanım oranına ilişkin hükümleri uygulanmaz.
Ayrıca, Dahilde işleme
izin belgesi kapsamında yurt içinden temin edilen eşyanın belge süresi
içerisinde işlem görmüş ürün olarak ihracının gerçekleştirilmemesi halinde,
bu Tebliğin 45.maddesinde belirtilen
4458 sayılı Gümrük Kanununun 238.maddesi hükmü uygulanmaz. Önceden ihracatın gerçekleştiğinin belgelenmesi kaydıyla, belge kapsamında
ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından yurt içi alımın yapılmasına imkân
bulunmaması halinde, Bakanlıkça bu durumun tespitinden itibaren belgeye azami 6
(altı) ay ek süre verilerek ithalat yapılmasına izin verilebilir.
- DİİB kapsamında yurt içinden alınan eşyanın işleme faaliyetine tabi
tutulması sonucu elde edilen ikincil işlem görmüş ürünün ihracı zorunlu
değildir. Bu itibarla, söz konusu ürünün ihraç edilmemesi
nedeniyle bir müeyyide uygulanamaz. DİİB kapsamında yurt içinden alınan
eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünün, belge süresi içerisinde ihraç
edilmemesi durumunda, Gümrük Kanunu’nun 238.maddesinde öngörülen 2 (iki) kat “Eşyanın gümrüklenmiş
değerinin iki katı”, para
cezası uygulanmaz.
4- Teminat
1) Şartlı
muafiyet sistemi çerçevesinde dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni
kapsamında yapılacak ithalattan doğan vergi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanunda belirtilen esaslar çerçevesinde teminata tabidir
(teminata bağlanır).
2) Birinci
fıkra hükmü çerçevesinde, ithalatta alınması gereken vergi, yurt içi alımlarda
ise Bakanlık ve/veya ilgili kuruluşlarca belirlenen tutar üzerinden teminat
alınır.
3) Teminat;
a- Para, b- Bankalar tarafından verilen teminat mektupları, c- Hazine tahvil ve
bonoları, unsurlarından biri veya birkaçından oluşabilir (2005/8391
Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın 6.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde
İşleme Rejimi Tebliği’nin 8.maddesi).
5- İndirimli Teminat Uygulaması
1) İndirimli teminat
uygulaması çerçevesinde; a)
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) sahibi firmalar veya belge/izin
müracaat tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde herhangi bir yıl asgari
25 (yirmibeş) milyon ABD Doları tutarında ihracat yapan onaylanmış kişi statü
belgesi sahibi imalatçı firmaların dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme
izni kapsamında yapacakları ithalatta, iki yıl süresince bu ithalattan doğan
verginin % 1'inin,
b) Belge/izin müracaat
tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde herhangi bir yıl 5 (beş) milyon
ABD Doları tutarı (bu tutar dahil) ile 25 (yirmibeş) milyon ABD Doları tutarı
arasında ihracat yapan onaylanmış kişi statü belgesi sahibi imalatçı firmaların
dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapacakları
ithalatta, iki yıl süresince bu ithalattan doğan verginin % 5'inin,
c) Onaylanmış kişi statü
belgesi sahibi firmaların dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni
kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10'unun,
ç) Onaylanmış kişi statü
belgesi sahibi olmayan dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret
şirketlerinin belge/izin müracaat tarihinden önceki takvim yılı içerisinde
gerçekleştirdikleri ihracat kadar dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme
izni kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10’unun,
d)
İmalatçı-ihracatçıların, belge/izin müracaat tarihinden önceki dört yıl
içerisinde düzenlenmiş, ihracat taahhüdü kapatılmış, dahilde işleme izin
belgeleri ve 27/1/2005 tarihinden sonra düzenlenen dahilde işleme izinleri
kapsamında sanayi ürünleri için toplam 1 (bir) Milyon ABD Dolarından tarım ve
işlenmiş tarım ürünleri için toplam 500 (beşyüz) Bin ABD Dolarından az olmamak
kaydıyla gerçekleştirdikleri ihracat kadar belge/izin kapsamında yapacakları
ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10’unun,
e) Son üç takvim yılı
itibarıyla ihracatı her bir yıl için 5 (beş) Milyon ABD Dolarını geçen veya son
beş takvim yılı itibarıyla ihracatı her bir yıl için 1 (bir) Milyon ABD Dolarını
geçen ihracatçıların, belge/izin müracaat tarihinden önce dört yıl içerisinde
düzenlenmiş, ihracat taahhüdü kapatılmış, dahilde işleme izin belgeleri ve
27/1/2005 tarihinden sonra düzenlenen dahilde işleme izinleri kapsamında sanayi
ürünleri için toplam 1 (bir) Milyon ABD Dolarından tarım ve işlenmiş tarım
ürünleri için toplam 500 (beşyüz) Bin ABD Dolarından az olmamak kaydıyla
gerçekleştirdikleri ihracat kadar belge/izin kapsamında yapacakları ithalatta,
bu ithalattan doğan verginin % 10’unun, teminat olarak yatırılması kaydıyla,
gümrük idaresince ithalatın gerçekleştirilmesine izin verilir. Ancak, BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük
Etkinlikleri) Sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinden yapılacak ithalatta
indirimli teminat uygulanmaz. Geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisine tabi
eşyanın ithalatında anti-damping ve sübvansiyon vergisine indirimli teminat
uygulanmaz, bunun dışında bu
ithalattan doğan vergi, bu fıkra çerçevesinde indirimli teminat uygulamasından
yararlandırılır. Geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon
vergisine tabi eşyanın ithalatında uygulanan teminat oranı Bakanlıkça (İhracat
Genel Müdürlüğü), bu ithalattan doğan vergi tutarının 2 (iki) katına kadar
artırılabilir.
2) Birinci fıkranın (a) ve
(b) bentlerinde belirtilen ihracat tutarlarının hesaplanmasında, firmanın
doğrudan kendisinin yaptığı ihracatın yanı sıra, söz konusu firmanın üyesi
bulunduğu ihracatçı birliğince onaylanmış kayıtlar ile tevsik edilmesi
şartıyla; dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri,
aracı ihracatçı şirketler ve grup şirketleri aracılığıyla gerçekleştirildiği
tespit edilen ihracat da dikkate alınır.
3) Birinci fıkranın (ç),
(d) ve (e) bentleri çerçevesinde, indirimli teminat uygulamasından
yararlandırılacak ithalat tutarının hesaplanmasında; firma adına düzenlenen ve
henüz ihracat taahhüdü kapatılmamış tüm belgeler ile 27/1/2005 tarihinden sonra
verilen izinler kapsamında indirimli teminat uygulamasından yararlandırılan
toplam ithalat tutarı düşülür.
4) Belge/izin müracaatı
esnasında birinci fıkrada belirtilen şartları taşımayan ancak daha sonra
belge/izin süresi içerisinde bu şartlara sahip olan dahilde işleme izin
belgesi/dahilde işleme izni de indirimli teminat uygulamasından
yararlandırılır. Bu kapsamda gerçekleştirilmiş ithalata ilişkin alınan teminatların
indirimli teminat oranını aşan kısmı, belge/izin sahibi firmaya iade edilir.
5) Birinci fıkranın (a),
(b) ve (c) bentlerindeki hükümler, doğrudan gümrük idaresi tarafından
uygulanır. 6) Birinci fıkranın (ç), (d) ve (e) bentlerindeki hükümler ise,
dahilde işleme izin belgesi için özel şartlar bölümündeki hükme istinaden
gümrük idaresi tarafından uygulanır. Dahilde işleme izni kapsamında ise gümrük
idaresince, Bakanlıktan (İhracat Genel Müdürlüğü) ilgili firmanın indirimli
teminat uygulamasından yararlanabileceği ithalat tutarına ilişkin bilgi
alınması suretiyle işlem yapılır.
7) Birinci fıkra
çerçevesinde indirimli teminat uygulamasından yararlandırılmayan dahilde işleme
izin belgesi kapsamında, işlem görmüş ürünün ihracının belgelenmesini müteakip
bu ürünün elde edilmesinde kullanılan eşyaya ilişkin verginin % 10’unun teminat
olarak yatırılması kaydıyla, ithalatın gerçekleştirilmesine gümrük idaresince,
yurt içi alımın gerçekleştirilmesine ise ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca
izin verilir.
8) Firmaların yedinci
fıkra hükmünden yararlanmak için, belge süresi içerisinde elektronik ortamda
Bakanlığa müracaat etmeleri gerekir.
9) İndirimli teminat
uygulamasından doğabilecek amme alacağı (yurt içi teslimleri yapan kamu kurum
ve kuruluşlarının alacakları dahil) ilgili firmalardan 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilir.
Bu firmaların kamu kurumlarından olan alacakları da teminat hükmündedir. Şartlı
muafiyet sistemi kapsamında yapılan ithalatta uygulanan teminat oranı İhracat
Genel Müdürlüğü’nce, bu ithalattan doğan vergi tutarının 2 (iki) katına kadar
artırılabilir.
- İhracat sayılan satış ve teslimlere
konu mamullerin üretiminde kullanılan ithali geçici veya kati anti-damping
vergisi veya sübvansiyon vergisine tabi eşyanın ithalatında, geçici veya kati
anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisi tahsil edilir (2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın
6.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 9.maddesi).
6- DİİB Kapsamında Akaryakıt Temini
a) DİİB kapsamında akaryakıt temin etmek isteyen
firmalar, temin edecekleri akaryakıt ve madeni yağları DİİB’e işletir. b) İlk işlemde ve her yılbaşında bir
kez olmak üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’dan alınan yazı
http://portal.gumruk.gov.tr sayfasında “İlk Dolum Yakıtına İlişkin İzinler”
başlığı altına kaydedilir ve firmanın eşyayı ithaline izin verilir. c) Akaryakıtlardan motorin, fueloil ve
kalorifer yakıtı ikmalleri EPDK’dan lisans almış bayilerden, diğer akaryakıt
ikmalleri dağıtıcı veya bayilik lisansına sahip kişilerden yapılır.
(İlgililerin serbest kullanıcı lisansı sahibi olmaları halinde, motorin, fueloil
ve kalorifer yakıtının bayi harici kişilerden de temin etmeleri mümkündür.)
Firmaların, madeni yağ teminlerinde; ilgili madeni yağ DİİB’e işlenir ve
EPDK’dan alınmış uygunluk yazısı veya madeni yağ lisansı ibraz edilir. Madeni
yağın lisanslı kişilerden temin edilmesi gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.
Bu nedenle; DİİB sahiplerinin
akaryakıtı doğrudan ithal etmeleri yerine EPDK mevzuatına uygun olarak lisanslı
kişilerden temin etmeleri gerekir.
7- İlk Defa Belge Alımı
İlk defa DİİB almak isteyen
firmaların belirtilen adreste üretim faaliyetinde bulunup bulunmadığı, kapasite
durumu vs. konularındaki araştırma ve tespitin İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliklerince (İBGS) yapılıp DİR Otomasyon Sistemine bu hususa ilişkin
tespiti belirtir belgenin aktarılması gerekmektedir. İBGS’ler tarafından
tespitin yapılamaması (firmanın üretim adresinde İBGS veya irtibat bürosunun
olmaması) durumunda firmanın bağlı olduğu (Kapasite Raporunu düzenleyen)
Ticaret ve/veya Sanayi Odasından onay alınır.
Ayrıca; ilk belge müracaatlarında, gemi inşa ve komple
tesise ilişkin ihracat taahhüdü içeren müracaatlar hariç olmak üzere, Kapasite
Raporunda yer alan miktarın 1/4'ü oranında ithal hakkı tanınır (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2008/1 Sayılı Genelgesi).
8- Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) İçin Gereken En Önemli
Şartlar
1)
Kapasite Raporu,
2)
Dahilde işleme izin belgesi almadan önce
yapılması gerekenlerden ilki, kapasite raporunun iyi bir şekilde okunmasıdır.
Kapasite raporuna istinaden ürün reçetesi oluşturulur.
- DİİB
kapsamında yurt dışından getirilecek (İthal edilecek) ürünün, Kapasite raporunun
İhtiyaç maddeleri bölümünde/ İhtiyaç maddeleri listesinde yer alması gerekir.
- Kapasite raporunda
yer alan madde tanımları ile DİİB veya Dİİ’de yer alan madde tanımları
birbirleriyle uyumlu olmalıdır. Bu nedenle kapasite raporu alınırken konuların
açık ve anlaşılır şekilde yazılmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca ilk belge
müracaatlarında, kapasite raporunda yer alan miktarın 1/4'ü oranında ithal
hakkı tanınır.
3)
İthal edilecek ve ihraç edilecek madde/maddeler (GTİP’leri) farklı olmalıdır.
4)
İthal edilecek ürün/ürünler, üretilecek ürünlerin bünyesinde kullanılan
hammadde, ara madde, yardımcı madde, vb. olmalıdır.
5)
Gümrük
vergisi ve Katma Değer Vergisi sıfır (% 0) olan veya Gümrük vergisi ve Katma
Değer Vergisinden Muaf veya İstisna olan ürünler/eşyalar için Dahilde İşleme
İzin Belgesi (DİİB) veya Dahilde İşleme İzni (Dİİ) verilmez/ düzenlenemez.
6)
Üretimde kullanılan, üretim sırasında tüketilen enerji
ürünleri/maddeleri (kömür, doğalgaz vb.), sarf malzemeleri, vb. için DİİB veya
Dİİ verilmemektedir.
7)
İlgili Firma Onaylanmış Kişi Statüsü (OKS) veya Yetkilendirilmiş Yükümlü
Statüsü (YYS) belgesi sahibi değilse ve ilk defa DİİB veya Dİİ kapsamında
ithalat yapacaksa; İthalat sırasında alınacak teminat olanı % 100’dür. Yani
Gümrük Vergilerinin tamamı teminata bağlanır. Daha sonra Firmanın Performansına
göre bu oran % 10’a kadar düşürülebilir.
Ankara,
06.07.2022
Kerim ÇOBAN
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri